Psikolojik Testler

Psikolojik testler, bireyin duygu, düşünce, davranış, kişilik yapısı, yetenek, tutum ve ilgilerini değerlendirmek amacıyla yapılan, uygulama şekli ve puanlanması belli standartlara göre belirlenmiş, alanında uzmanlaşmış kişilerce uygulanan kişiyi tanımaya yardımcı araçlardır.

Psikolojik testin güvenilir ve geçerli bir test olması çok önemlidir. Psikolojik testin, testi uygulayan kişinin kendi kişisel yorumundan etkilenmeden sonuç veriyor olması gerekmektedir. Güvenirliği yüksek bir psikolojik test öznel olmayan, objektif ve uygulayan kişi değiştiğinde de aynı sonucu veren bir yapıya sahip olmaktadır. Test tekrarlanmış olsa da benzer bir sonuç sunmalıdır. Aynı zamanda iyi bir test ölçülmek istenen konuya dair iyi fikir vermeli ve geçerliliği yüksek olmalıdır. Psikolojik testin uygulandığı konuya dair ölçücü ve ilişkili olması gerekmektedir. Bu nedenle psikolojik değerlendirme amacıyla uzmanın araştırılmış, bilimsel verilerle ispatlanmış, geçerliliği ve güvenirliği yüksek bir psikolojik test seçiyor olması önemlidir.

Psikolojik Testler Hangi Durumlarda Tercih Edilmektedir?

Psikolojik danışmanlık sürecinde bireyin anlaşılması ve tanınması ona yardım sürecini kolaylaştırmaktadır. Bireyi tanıma sürecinde bireyle seansta yapılan görüşmelere ek olarak psikolojik testlerden faydalanıyor olmak bireyin psikolojik olarak değerlendirilmesine yardımcı olmaktadır. Bireyin duygu, düşünce, davranış ve kişilik yapılarıyla alakalı bilgi toplanmasına yardımcı olan testler psikolojik destek sürecinin daha etkili yürütülebilmesine de yardımcı olmaktadır. Durumun tespiti kolaylaştıkça çözüme de daha kolay varılmaktadır. Ayrıca bireyin eğitim hayatıyla ilgili kararların daha sağlıklı alınabilmesi, meslek ve kariyer planlanmasının daha etkin yapılması, kurumların işe alımlarda bireyin işe uygunluğunu anlayabilmeleri gibi alanlarda da psikolojik testler fayda sağlamaktadır.

Psikolojik Testler Nasıl Sınıflandırılmaktadır?

Psikolojik testler, birçok konuyla ilgili bireyi tanımaya ve değerlendirmeye yönelik yardımcı araçlardır. Psikolojik testler, testin ölçmek istediği amaca göre yetenek testleri, başarı testleri, kişilik testleri, ilgi testleri ve tutum testleri olmak üzere beş gruba ayrılmaktadır. Psikolojik testlerin her bir grubu içinde birçok psikolojik test yer almaktadır.

• Yetenek Testleri: Yetenek, kişinin doğuştan sahip olduğu potansiyeli ve sonrasındaki yaşantılarının ona kattıklarının birleşimidir. Yetenek testlerinden en çok kullanılan test grubu zekâ testleridir. En çok tercih edilen zekâ testleri arasında Stanford- Binet testi, Wechsler testi ve Wisc-4 testi sayılabilmektedir.
• Başarı Testleri: Başarı testleri bireyi tanıma teknikleri arasında daha çok kişinin bilgi düzeyini ölçmek amacıyla uygulanan testlerdir.
• Kişilik Testleri: Kişinin sahip olduğu düşünce, tutum ve davranışların tümünü anlamaya yarayan ölçme araçlarıdır. Psikolojik danışmanlık sürecinde terapist kullandığı terapi yönteminin kendisine ait olan bir kişilik envanteri uygulayabilmektedir. En yaygın kullanılan kişilik testleri arasında MMPI ve Rorschach testi sayılabilir.
• İlgi Testleri: Bireyin gerçekleştirilen bir davranışa karşı hoşlanma durumunu anlamaya yardımcı olan araçlardır. Kişinin sahip olduğu yeteneğe karşı ilgisinin tespit edilmesinde fayda sağlamaktadır.
• Tutum Testleri: Kişinin bir mesleğe, işe, duruma veya olaya karşı sahip olduğu his, düşünce ve duygularını tanımaya yardımcı olan testlerdir.

Psikolojik Testler Nasıl Uygulanır?

Psikolojik test, o testin uygulanması üzerine eğitim almış bir uzman tarafından uygulanmaktadır. Psikolojik testin uygulanması sırasında testi uygulayan kişi daha öncesinde belirlenmiş olan bazı kurallara göre hareket etmektedir. Testin ne kadar süreceği, kaç yaşındaki bireylere yapılabileceği ve uygulama şekli testin türüne göre değişmektedir. Psikolojik testin puanlanması ve değerlendirilmesi de yine daha önce araştırılmış ve standartlaştırılmış olan kriterlere göre yapılmaktadır. Psikolojik testi uygulayan uzman belirlenmiş adımları takip ederek testi uygulamaktadır. Psikolojik test ve değerlendirme aşamasında, testi uygulayan kişinin bakış açısından ve bireysel fikirlerinden test etkilenmemelidir.

Psikolojik testin uygulanması sırasında bireyin kendini rahat hissediyor olması çok önemlidir. Bu sebeple psikolojik testi uygulayan kişi bireyi testi uygulamadan önce varsa ihtiyaçlarını gidermesi konusunda bilgilendirmelidir. Bireyin test esnasında dikkatinin dağılmaması adına ortamın yeterli ışığa sahip olmasına, sessiz bir yerde uygulanmasına ve odada dikkat dağıtıcı unsurların yer almamasına önem verilmektedir. Ayrıca psikolojik test uygulanacak kişi test öncesinde kaygılanmışsa testin verdiği sonuç sağlıksız olabilmektedir. Bu sebeple psikolojik test uygulan uzman bireyin kendini rahat ve güvende hissetmesine yardımcı olmakta ve doğru koşullar sağlandığında testi uygulamaya başlamaktadır.